Wij spelen een cruciale rol in het waarborgen van betrouwbare en veilige informatievoorziening. Dit betekent dat gevoelige gegevens beschermd moeten worden tegen onbevoegde toegang en cyberaanvallen. Goede informatiebeveiliging is essentieel om te verzekeren dat informatie altijd correct, beschikbaar en privé blijft. Technologische ontwikkelingen gaan steeds sneller en beïnvloeden onze werkwijze en doelstellingen. Hoewel deze technologieën veel voordelen bieden, brengen ze ook verschillende risico's met zich mee. Hieronder bespreken wij de belangrijkste risico’s:
Financieel
De financiële risico’s in de bedrijfsvoering zijn ook beschreven in de paragraaf ‘Weerstandsvermogen en Risicomanagement’. Deze risico’s hebben immers ook direct betrekking op ons benodigde weerstandsvermogen. De belangrijkste op het terrein van de bedrijfsvoering betreffen de gewijzigde financieringsmethodiek door het rijk via de Algemene Uitkering, de herijking van het gemeentefonds en de wijze waarop het accres in het gemeentefonds wordt bepaald in relatie tot de stijgende kostprijzen.
Personeel
Zoals u ook in de bovenstaande analyses hebt kunnen zien, groeit onze personele omvang. Voornamelijk door de vele opgaven waar we voor staan, die veelal met incidenteel geld worden gefinancierd. Dit brengt uiteraard risico’s met zich mee op het moment dat de incidentele financiering weg valt. Op dat moment zullen we ook terug moeten kunnen schakelen in onze personele omvang. Dit is ook één van de aanleidingen voor het programma ‘Toekomstbestendige Organisatie’. Door goed op de ontwikkelingen in te spelen en dit gepaard te laten gaan van Strategische Personeelsontwikkeling (SPO) hopen wij dit risico te beperken.
Maatschappelijke Risico's van Technologische Ontwikkelingen
- Sociale Ongelijkheid en Uitsluiting: Nieuwe technologieën kunnen leiden tot ongelijkheid doordat niet iedereen gelijke toegang heeft tot belangrijke diensten en informatie.
- Privacy en Gegevensbescherming: Het verzamelen en gebruiken van meer data vergroot de risico's voor de privacy van burgers, wat het vertrouwen in de overheid kan schaden als deze gegevens niet goed worden beschermd.
- Open en Transparante Overheid: Het niet voldoen aan transparantie-eisen kan leiden tot juridische problemen en verminderd vertrouwen van burgers, wat de betrokkenheid bij gemeentelijke besluitvorming kan beïnvloeden.
- Impact op Werkgelegenheid: Automatisering en AI kunnen banen veranderen of doen verdwijnen, wat sociale en economische gevolgen kan hebben zonder adequate plannen voor omscholing en herplaatsing van werknemers.
- Cyberveiligheid: Met toenemende digitalisering groeit ook het risico op cyberaanvallen, wat vraagt om proactieve maatregelen om de veiligheid van burgers en de integriteit van gemeentelijke diensten te waarborgen.
- Vertrouwen in de Overheid: Het niet adequaat beheren van technologische risico's kan het vertrouwen van burgers in de overheid schaden, benadrukken het belang van transparante communicatie over genomen maatregelen.
Risico's voor de Bedrijfsvoering van Technologische Ontwikkelingen
- Continuïteit en Doorontwikkeling: Effectief beheer is essentieel om stabiele en betrouwbare informatievoorziening te garanderen, met het risico op verstoringen bij gebrekkig beheer.
- Bedrijfscontinuïteit en Dienstverlening: Werkprocessen zijn afhankelijk van systemen; falen van deze systemen kan de bedrijfscontinuïteit en dienstverlening in gevaar brengen.
- Informatieverstrekking: Kleine fouten zoals verkeerde informatie versturen kunnen grote gevolgen hebben voor de dienstverlening en het vertrouwen van burgers, het imago van de gemeente en zelfs hoge boetes met zich meebrengen.
- Kwaliteit van Gegevens: Gebruik van onjuiste of verouderde gegevens kan leiden tot foutieve beslissingen en verkeerde dienstverlening.
- Capaciteit: Voldoende tijd, kennis en vaardigheden zijn nodig voor effectieve informatievoorziening; gebrek hieraan kan leiden tot operationele problemen.
- Financieel: Incidenten zoals cyberaanvallen kunnen aanzienlijke financiële schade veroorzaken door stilgelegde dienstverlening, onderzoekskosten, en eventuele boetes of claims.
- Kosten van Informatievoorziening: Stijgende kosten voor informatietechnologieën en nieuwe wetgeving verhogen de druk op budgetten.
- Kunstmatige Intelligentie (AI) AI biedt gemeenten efficiency en innovatie, maar brengt privacyzorgen door data-verwerking, vooroordelen in besluitvorming, en gebrek aan transparantie. Verminderde menselijke controle vergroot cyberveiligheidsrisico's en heeft invloed op de wijze waarop wij ons werk uitvoeren. Het is essentieel dat wij de transparantie waarborgen en adequate maatregelen nemen voor verantwoorde inzet van AI.
Governance:
Effectieve governance is cruciaal voor het beheersen van bovengenoemde risico's, met duidelijke verantwoordelijkheden en bevoegdheden binnen onze organisatie om besluitvorming te stroomlijnen en integratie van nieuwe technologieën te faciliteren.